Waa Maxay Kharashka Qaraxa SMS-ta?
Kharashka qaraxa SMS-ta ahi waa kharashka ka yimaada Iibso Liiska Lambarka Taleefanka farriimaha aan la rabin, kuwaas oo shirkadaha ama dadka aan xiriirka lahayn kuu soo diraan. Mararka qaarkood, farriimahaas waxay ku imaan karaan sidii xayaysiis ganacsi, mararka qaarna waxay noqon karaan kuwa khiyaano ah (phishing) oo loo adeegsado inay ku dhacaan lacagahaaga. Kharashka qaraxa SMS-ta ahi wuxuu leeyahay dhowr qaybood, oo dhammaantood ay mudan tahay in la fahmo.
Qaybaha Kharashka Qaraxa SMS-ta
Kharashka tooska ah: Farriimaha qaarkood waxay leeyihiin kharash lacageed oo si toos ah kaaga jaraya haddii aad akhrido ama aad furto. Shirkadaha khiyaamada sameeya, waxay badanaa isticmaalaan farriimo noocaas ah si ay lacag uga helaan. Tani waxay noqon kartaa lacag yar oo mar walba kaa go'da, taas oo sababaysa in kharashkaaga taleefoonka uu si lama filaan ah u bato.
Khatarta sirta shakhsiga ah: Farriimaha qaraxa SMS-ta ahi waxay inta badan ku jiraan link-yo (links) aan la isku halayn karin, kuwaas oo loo isticmaalo in lagu xado sirtaada shakhsiga ah sida magacaaga, cinwaankaaga, ama xitaa lambarkaaga sirta ah. Haddii aad gujiso link-yadaas, waxaad u nuglaaneysaa khasaare weyn oo ku yimaada sirtaada.
Khatarta ammaanka: Qaraxa SMS-ta ahi maaha oo kaliya dhibka sirta ah, laakiin sidoo kale wuxuu noqon karaa khatar ammaanka. Farriimaha qaarkood waxaa laga yaabaa inay ku jiraan virus-yo ama malware-yo (malware) kuwaas oo haddii aad ku rakibto taleefankaaga, u oggolaanaya kuwa kale inay xakameeyaan taleefankaaga oo ay ku helaan sirtaada.
Kharashka maskaxda: Farriimahaas oo aan laga helin wax faa'iido ah, waxay keeni karaan khasaare maskaxeed. Dadka qaar waxay dareemi karaan walaac, cabsi, ama xanaaq marka ay helaan farriimo badan oo aan loo baahnayn. Tani waxay saamayn xun ku yeelan kartaa caafimaadkaaga maskaxda.
Sidee Loo Xaliyaa Dhibaatada Kharashka Qaraxa SMS-ta?
Si loo xaliyo dhibaatada kharashka qaraxa SMS-ta, waxa jira dhowr talaabo oo la qaadi karo. Marka hore, waa in la ogaado in farriimahaas ay yihiin wax aan la rabin oo aan la isku hallayn karin. Waxaana muhiim ah inaan la gujin link-yada ay ku jiraan ama aan la siin jawaab. Waa inaad sidoo kale xirtaa oggolaanshaha farriimaha noocaas ah (spam) haddii ay suurtagal tahay.
Talooyin Dheeraad Ah Si Aad Uga Hortagto Kharashka Qaraxa SMS-ta
Ha siin lambarkaaga taleefanka qof walba: Haddii aad ku jirto shabakado bulsho ama aad is-diiwaangelinayso adeegyo online ah, ha siin lambarkaaga taleefanka haddii aanay muhiim ahayn.
Ha ku jawaabin farriimaha aanad aqoonin: Ha ku jawaabin farriimaha ama ha furin link-yada ku jira farriimaha aanad aqoonin, maadaama ay taasi kordhin karto khatarta.
Adeegso barnaamijyada (apps) xannibaya SMS-ta: Waxaa jira barnaamijyo badan oo kuu oggolaanaya inaad xannibto farriimaha qaraxa ah ee loo yaqaan 'spam'. Ku rakib mid ka mid ah kuwaas si aad u xakameeyso dhibaatada.
U sheeg shirkadda taleefankaaga: Haddii aad si joogto ah u hesho farriimo qarax ah, la xiriir shirkadda taleefankaaga oo u sheeg dhibaatada. Waxay laga yaabaa inay jiraan siyaabo ay dhibaatadaas ku xalin karaan.
Gunaanad: Mustaqbalka Farriimaha SMS-ta
Mustaqbalka farriimaha SMS-ta ah, waa in aan isku daynaa in aan ka hortagno dhibaatada kharashka qaraxa SMS-ta. Tani maaha oo kaliya mas'uuliyadda shirkadaha ama hay'adaha, laakiin sidoo kale waa mas'uuliyad saaran qof walba. Waa in aan isku daynaa in aan ilaalino sirteena iyo ammaankeenna. Xiriirka u dhexeeya taleefankaaga iyo dadka kale, wuxuu noqonayaa mid muhiim ah.